Ta Kotwica

(Aktualizacja i nowe dane na 1 sierpnia 2012 r.)
Wystąpienia  Związku Powstańców Warszawskich (Z.P.W.)
w sprawie ochrony znaku Polski Walczącej 
SEE

• W czasach okupacji znak KOTWICY zastępował i symbolizował godło Polski tj. Orła Białego. Dowódca Armii Krajowej, gen. Stefan Grot-Rowecki, z chwilą upowszechnienia znaku w marcu 1942 r. zalecił, tam gdzie będzie to możliwe, sygnowanie czynów psychologicznych i zbrojnych  wobec okupantów znakiem „Polski Walczącej”.
• Kontynuowanie tradycji warszawskiej konspiracji z lat II wojny światowej upoważnia Z.P.W. do zachowywania   tradycji  i wprowadzenia ochrony znaku „KOTWICY”.
• Na podstawie znaku znormalizowanego, jakim jest rysunek techniczny oraz jego wariant ilustracji „Kotwicy” na tle ceglanego muru, istnieje obecnie wiele wariantów wykonania tego Znaku. Wszystkie znaki nawiązujące do znaczenia znaku „Polski Walczącej” winny zostać objęte oficjalną ochroną o charakterze państwowym.
• W 2012 r. Związek Powstańców Warszawskich jako pierwsza organizacja kombatancka, rozpoczął oficjalne starania w zakresie ochrony stosowania znaku Polski Walczącej – „KOTWICY”.
• Podstawą do działania w zakresie ochrony Znaku jest fakt, iż ten znany polskiemu społeczeństwu znak (Polski Walczącej – KOTWICA) stał się ostatnio również  symbolem wykorzystywanym na różne sposoby, kolidujące z jego zasadniczym patriotycznym znaczeniem.
•  Z.P.W. uważa że, wykorzystywanie Znaku dla celów politycznych (w manifestacjach różnych ugrupowań politycznych), komercyjnych, oraz reklamowych  (znakowania wyrobów handlowych tym Znakiem) a nawet występowanie takiego Znaku w imprezach sportowych (kibice) - nie może być stosowane.
• Wystąpieniem z dnia 25 kwietnia 2012 r. do polskiego Urzędu Patentowego rozpoczęto w tej sprawie postępowanie, dotyczące wprowadzenia zasad prawnej ochrony znaku.
•  Z.P.W. przewiduje również  inne sposoby ochrony Znaku, takie jak: wystąpienia do kancelarii Prezydenta RP o utworzenie kapituły Znaku Polski Walczącej (KOTWICY) oraz wystąpienie do ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o prawa do ochrony Znaku, jako jednej z form dziedzictwa narodowego.
• W trakcie państwowych i stołecznych uroczystości z okazji 68 rocznicy wybuchu Powstania’44, prezes Związku Powstańców Warszawskich, gen. bryg. Zbigniew Ścibor-Rylski  wspomniał prezydentowi R.P. Bronisławowi Komorowskiemu o działaniach zmierzających do ochrony „Kotwicy” - znaku Polski Walczącej -  co zostało przyjęte do akceptującej wiadomości.
• Kanclerz Kapituły Orderu Virtuti Militari (gen. Stefan Bałuk „Starba” – cichociemny, członek Rady Programowej M.P.W) popiera wystąpienie Z.P.W. w sprawie zastosowania  państwowej ochrony Znaku „Polski walczącej” („KOTWICY”).
• Członek konspiracyjnego jury (1942 r.)  dla wyboru znaku „Polski walczącej” profesor Maria Straszewska – poparła wystąpienia  Z.P.W. w sprawie ochrony Znaku.     
• Już obecnie, do Z.P.W. zwróciły się poważne instytucje, jak np. Jednostka Wojskowa GROM o akceptację prawa noszenia odznaki  przez żołnierzy tej jednostki na mundurach - symbolu Polski Walczącej.
• Historia i okoliczności powstawania znaku KOTWICY zostały opisane w 2008 r. w  monografii (Andrzeja Gładkowskiego), wydanej przez  Wydawnictwo fundacji „Warszawa walczy 1939 – 1945”. Warszawa, ul. Kazimierzowska 62/64, tel. (22) 848-09-23). Nowe wydanie będzie opracowane.
• Sprawa ochrony Znaku jest w toku i będzie kontynuowana. Dane tym zostaną zamieszczane w miarę powstawania nowych informacji.

Z HISTORII ZNAKU – nowe dane

• Znak Polski Walczącej „KOTWICA” – od momentu jego powstania (styczeń 1942 r.) ma  już 70 lat. Powstał w styczniu 1942 r. w konspiracji warszawskiej w wyniku działalności B.I.P. - Komisji Propagandy Okręgu Warszawskiego A.K., zwanej w skrócie KOPR).
• W 2012 r., pani prof. Maria Straszewska  podała Andrzejowi Gładkowskiemu, autorowi książki „Kotwica walcząca” skład konspiracyjnego jury z 1942 r. utworzonego dla wyboru znaku „Polski walczącej”.

• PRZEWODNICZACY JURY
  Czesław Michalski (ps. „Jankowski”)
  dziennikarz, współzałożyciel i zastępca komendanta głównego Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”.

• CZŁONEK JURY – Aleksander Kamiński
  (ps. „Hubert”, „Kaźmierczak” i in.) (1903 - 1978 r.)
  szef „BIURA INFORMACJI I PROPAGANDY”
  Komendy Okręgu Warszawskiego A.K. ,
  KOMENDANT GŁÓWNY Organizacji „WAWER”,
  REDAKTOR NACZELNY „BIULETYNU INFORMACYJNEGO”

• CZŁONEK JURY – Maria Straszewska
  (ps. „Emma”) (aktualnie: prof.)
  członek jury i redakcji „B.I”,
  bliski współpracownik A. Kamińskiego.

• SEKRETARZ JURY - Anna Smoleńska
  (ps. „Hania”) (1920 – 1943 r.)
  (również p.o. sekretarki)

KONKURS

• Organizatorzy konspiracyjnego konkursu, którego celem było wyłonienie takiego znaku, informowali  grono przyjaciół i osób wtajemniczonych (zaprzysiężonych) o przedmiocie konkursu, którym było stworzenie konspiracyjnego znaku Polski Walczącej. Autorzy projektów znaku występowali pod pseudonimami. Wpłynęło około 30 projektów (27), w większości stanowiących kombinacje (monogramy) liter „P” i „W”. Jednym z warunków konkursu było zastrzeżenie, że chodzi o utworzenie znaku tak prostego do narysowania, aby mógł być on wykonywany przez wykonawców, także  pozbawionych talentów rysunkowych.
• W gronie jury wzięto też pod uwagę, że różne odmiany łączenia  liter „P” i „W” w jeden znak występowało już wcześniej, jako symbole (współcześnie: „logo”) przedwojennych firm wydawniczych ( np. „Wydawnictwo Przeworskiego” wydawcy Przeworskiego lub poznańskie ”Wydawnictwo Polskie” wydawcy Rudolfa Wegnera). Jednakże połączenie litery „P” nie z literą „W”. lecz z rysunkiem kotwicy –  jury uznało   jako rozwiązanie oryginalne i odpowiadające wymogom chwili.
• Anna Smoleńska – harcerka podziemnej konspiracji, jako osoba uzdolniona plastycznie i graficznie, zaproponowała ostatecznie  stworzenie zupełnie nowego układu rysunkowego. Połączenie litery „P” ze znakiem kotwicy – jako nadziei – było jej pomysłem. Dokonała tego, przez utworzenie znaku, który łączył w jedną całość literę z rysunkiem. Dzięki temu znak, zawierający jednoznacznie literę „P”,  kojarzył się jednocześnie, poprzez rysunek kotwicy, również z literą „W”. Symbolika liter „P” i „W” została zachowana.
• Stosowanie i konspiracyjne upowszechnianie znaku nastąpiło w okresie luty – marzec 1942  r. przez działania warszawskiej Organizacji Małego Sabotażu „WAWER”, utworzonej z kręgów konspiracyjnego harcerstwa „Szare Szeregi”.
• Znaczenie znaku jest bezsporne. Pozostał i jest znany jako symbol polskiej niepodległości.

PRZYKŁADY UZYCIA ZNAKU

Znak PW na murze więzienia na Rakowieckiej

Znak Kotwicy Walczącej - Wzór Legii Warszawa

Różne kształty

Normalizacja znaku - tzw. "Standart Londyński"

Normalizacja znaku - tzw. "Standart na Murze"

Opaska Biało-Czerwona ze znakiem PW

Zawieszka 68 rocznicy Powstania Warszawskiego

Zestawienia danych opracował 1 sierpnia 2012 r. – Andrzej Gładkowski por. w st. spocz. kombatant Powstania Warszawskiego 1944 r. Kontakt tel. (22) 839-40-62.