Poznański Czerwiec '56
http://encyklopedia.naukowy.pl/Poznański_Czerwiec_'56#
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Przeczytaj także...
Komunistyczna Partia Polski (w latach 1918-1925: Komunistyczna Partia Robotnicza Polski) – partia komunistyczna założona 16 grudnia 1918 na zjeździe połączeniowym SDKPiL i PPS-Lewicy, rozwiązana przez Komintern 16 sierpnia 1938 w ramach wielkiej czystki w ZSRR.Konstanty Ksawerowicz Rokossowski, ros. Константин Ксаверьевич [Константинович] Рокоссовский (ur. 21 grudnia 1896 w Warszawie, zm. 3 sierpnia 1968 w Moskwie) – żołnierz, polski i radziecki dowódca, Marszałek Polski oraz Marszałek Związku Radzieckiego, dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego, Poseł na Sejm PRL I kadencji (1952-1956), Wiceprezes Rady Ministrów PRL (1952-1956), Minister Obrony Narodowej RP i PRL (1949-1956), Wiceminister Obrony ZSRR (1958-1962), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR II, V, VI i VII kadencji.
Komunistyczna Partia Polski (w latach 1918-1925: Komunistyczna Partia Robotnicza Polski) – partia komunistyczna założona 16 grudnia 1918 na zjeździe połączeniowym SDKPiL i PPS-Lewicy, rozwiązana przez Komintern 16 sierpnia 1938 w ramach wielkiej czystki w ZSRR.Konstanty Ksawerowicz Rokossowski, ros. Константин Ксаверьевич [Константинович] Рокоссовский (ur. 21 grudnia 1896 w Warszawie, zm. 3 sierpnia 1968 w Moskwie) – żołnierz, polski i radziecki dowódca, Marszałek Polski oraz Marszałek Związku Radzieckiego, dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego, Poseł na Sejm PRL I kadencji (1952-1956), Wiceprezes Rady Ministrów PRL (1952-1956), Minister Obrony Narodowej RP i PRL (1949-1956), Wiceminister Obrony ZSRR (1958-1962), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR II, V, VI i VII kadencji.
Poznański Czerwiec (Czerwiec ’56) – pierwszy w PRL strajkgeneralny i demonstracje uliczne, które miały miejsce w końcu czerwca 1956 w Poznaniu. Protesty zostały krwawo stłumione przezwojsko i milicję, a samo wydarzenie było przez propagandę PRL bagatelizowane jako „wypadki czerwcowe” lub przemilczane. Obecnie przez część historyków i uczestników Czerwiec ’56 bywa określany także jako poznański bunt, rewolta oraz powstanie poznańskie.
Nikita Siergiejewicz Chruszczow (ros. Ники́та Серге́евич Хрущёв, ukr. Микита Сергійович Хрущов; ur. 17 kwietnia 1894 w Kalinówce, zm. 11 września 1971 w Moskwie) – radziecki polityk, działacz partyjny i państwowy, I sekretarz KC Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (KPZR) w latach 1953-1964 i premier ZSRR w latach 1958-1964.Walka klas – pojęcie utworzone przez François Guizota, francuskiego polityka XIX wieku, zaadaptowane przez Karola Marksa.
Strajk wybuchł rankiem 28 czerwca (w tzw. czarny czwartek) wZakładach Przemysłu Metalowego H. Cegielski Poznań (w latach1949-1956 noszących nazwę Zakłady im. Józefa Stalina Poznań – w skrócie ZISPO) i przerodził się w spontaniczny protest Wielkopolan przeciw władzy.
Stłumiony przez liczące ponad 10 tys. żołnierzy oddziały LWP iKorpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego pod dowództwem wywodzącego się z Armii Czerwonej generała Stanisława Popławskiego. W 2006 roku dr Łukasz Jastrząb ogłosił zweryfikowaną listę 57 zabitych i zmarłych w wyniku odniesionych ran. Jego badania potwierdził w 2007 roku Instytut Pamięci Narodowej, który ponadto uzupełnił listę Łukasza Jastrzębia o nazwisko Andrzeja Styperka zmarłego w 1964 roku w wyniku postrzału kręgosłupa, do którego doszło w Czerwcu 1956.
Ulica Święty Marcin – ulica w Poznaniu w obrębie osiedla samorządowego Stare Miasto. Przebiega w przybliżeniu równoleżnikowo pomiędzy pl. Wiosny Ludów na wschodzie i Mostem Uniwersyteckim na zachodzie. W przebiegu ulicy zaznaczają się dwa wyraźnie odrębne odcinki: wschodni który jest węższy oraz szeroki (dwujezdniowy) i reprezentacyjny zachodni. Granicę między nimi wyznacza kościół św. Marcina.Przodownik pracy (w ZSRR stachanowka) – tytuł przyznawany w państwach socjalistycznych pracownikom znacznie przekraczającym normy przewidziane do wykonania. Początkowo pojęcie to przede wszystkim dotyczyło pracowników fizycznych, później je znacznie rozszerzono i taki tytuł mógł otrzymać inżynier często zgłaszający wnioski racjonalizatorskie (przodownik racjonalizacji), rolnik wprowadzający jako pierwszy w okolicy mechanizację i stawiający na produkcję wielkotowarową (przodownik mechanizacji).
Spis treści
Pomnik Ofiar Czerwca 1956 (ul. Gajowa) – pomnik zlokalizowany w Poznaniu, przy ul. Gajowej na Jeżycach, upamiętniający pracowników komunikacji miejskiej z Poznania – ofiary Powstania Poznańskiego z 1956.Władysław Gomułka, ps. Wiesław, Feliks Duniak, (ur. 6 lutego 1905 w Białobrzegach Franciszkańskich, zm. 1 września 1982 w Konstancinie) – polski polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz KC PPR (1943-1948), I sekretarz KC PZPR (1956-1970), poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL II, III, IV i V kadencji.
Tło wydarzeń[ | edytuj kod]
W latach pięćdziesiątych XX wieku na stalinowskim monolicie zaczęły pojawiać się rysy: pięć partii komunistycznych podpisało oświadczenie o „nieuzasadnionym” rozwiązaniu Komunistycznej Partii Polski, co de facto oznaczało potępienie czystek 1936-1939, dokonanych na rozkaz Stalina. Po śmierciStalina (5 marca 1953) w Berlinie i innych miastach NRD wybuchło krwawo stłumione powstanie (17 VI1953), w Moskwie rozstrzelano Ławrientija Berię (9 VII 1953), wznowiono stosunki dyplomatyczne między ZSRR a Jugosławią zerwane w 1950 roku (14 VIII 1953), wprowadzono „demokratyzację” nazywaną również „przezwyciężaniem błędów i wypaczeń” (1953-1954). W dniu 14 lutego 1956 roku naXX Zjeździe Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego Nikita Chruszczow wygłosił tajny referat, który stał się iskrą rozniecającą ferment myślowy, obejmujący coraz szersze kręgi społeczeństw państw komunistycznych.
Demonstracja (łac. demonstratio - wskazanie, inaczej manifestacja) – wystąpienie zbiorowe, zgromadzenie, mające na celu wyrażenie protestującej przeciw czemuś lub popierającej coś części opinii publicznej. Jest to publiczne okazywanie uczuć, postawy wobec czegoś lub kogoś przez jednostkę lub grupę.Płock – miasto na prawach powiatu na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej, nad Wisłą, w województwie mazowieckim, siedziba ziemskiego powiatu płockiego; historyczna stolica Mazowsza oraz stolica Polski w latach 1079-1138; siedziba rzymskokatolickiej kurii diecezji płockiej (1075); siedziba władz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów i mariawickiej diecezji warszawsko-płockiej, port rzeczny, rafineria ropy naftowej (1964), szkoły wyższe, teatry, muzea.
Dyskusja społeczna wykroczyła znacznie poza założone ramy. Referat zawierał krytykę „kultu jednostki”, choć w warunkach Polski i innych państw bloku wschodniego szczególnego znaczenia nabrała inna teza, uznająca możliwość dochodzenia do socjalizmu drogami narodowymi, odzwierciedlającymi specyfikę danego kraju, oraz odrzucenie teorii o zaostrzającej się walce klasowej w miarę postępu w budowie socjalizmu. Prasa uwolniona od funkcji dydaktycznej stała się symbolem i kołem zamachowym reform, zaspokajając głód krytyki i demokracji. W Polsce dużą popularnością cieszył się Klub Krzywego Koła, który zapoczątkował swą działalność w październiku 1955 roku i skupiał pisarzy opozycyjnych (m.in. Jana Józefa Lipskiego). Spotkania dotyczyły głównie problematyki politycznej, historycznej i gospodarczej. Rozpoczęły się dyskusje i polemiki na temat „błędów i wypaczeń”, przybierające formę nacisku psychologicznego na władzę, kształtując jednocześnie świadomość i postawy polityczne w skali mikrospołecznej. Do tematów, które dominowały w prasie, należały: samodzielność w międzynarodowym ruchu robotniczym, praworządność, rola Armii Krajowej i Państwa Podziemnego w wyzwoleniu Polski, marnotrawstwo i biurokracja w gospodarce.
Ursus – dzielnica w lewobrzeżnej części Warszawy, w latach 1952–1977 samodzielne miasto, do 1954 roku znane jako Czechowice.Elbląg (łac. Elbinga, Elbingus, niem. Elbing, prus. Elbings, rus. Эльблонг) – miasto na prawach powiatu w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba władz powiatu elbląskiego i gminy wiejskiej Elbląg, ale miasto nie wchodzi w ich skład, stanowiąc odrębną jednostkę samorządu terytorialnego. Od 1992 stolica diecezji elbląskiej. Najstarsze miasto w województwie, jedno z najstarszych w Polsce (rok założenia 1237, prawa miejskie 1246). Miasto posiadało prawo do czynnego uczestnictwie w akcie wyboru króla. Także najniżej położone miasto w Polsce. Leży u ujścia rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego. Według danych z 30 czerwca 2012 r. ma 123 977 mieszkańców.
Jeżeli inteligencja ujawniła swą dezaprobatę wobec „kultu jednostki” i jej przejawów za pomocą pióra i słowa, to robotnicy swą negację wyrażali strajkami i demonstracjami ulicznymi. W 1956 roku warunki życia robotników nie uległy poprawie, a wręcz pogorszyły się. System zarządzania gospodarką nie został zreformowany. Utrzymywany był nieefektywny i zbiurokratyzowany model gospodarki planowej. Stan świadomości klasy robotniczej był przez władzę idealizowany. Przekształcenie związków zawodowych w podporządkowaną partii „transmisję” do mas utrudniło jeszcze bardziej kontakt władzy z klasą robotniczą. Na skutek załamania się zawartych w planie gospodarczym zapowiedzi poprawy warunków bytowych ludzi pracy, władza polityczna zaczęła tracić zaufanie społeczne.
Powstanie węgierskie 1956, nazywane dziś często rewolucją 1956 (węg.: 1956-os forradalom). Powstanie wybuchło 23 października 1956 i trwało do 10 listopada 1956, kiedy to zostało ostatecznie stłumione przez zbrojną interwencję Armii Radzieckiej. Było ono próbą narodu węgierskiego zdobycia wolności i uwolnienia się spod sowieckiej dominacji.Stefan Wyszyński (ur. 3 sierpnia 1901 w Zuzeli, zm. 28 maja 1981 w Warszawie) – polski biskup rzymskokatolicki, biskup diecezjalny lubelski w latach 1946–1948, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski oraz prymas Polski w latach 1948–1981, kardynał prezbiter od 1953. Zwany Prymasem Tysiąclecia, sługa Boży Kościoła katolickiego.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Czy wiesz że...? beta
Pomnik Poległych w Powstaniu Poznańskim – pomnik osób poległych w trakcie walk Powstania Poznańskiego w dniach 28-30 czerwca 1956, zlokalizowany na narożniku ulicy Kochanowskiego i ulicy J.H.Dąbrowskiego w Poznaniu (Jeżyce).
Stanisław Hejmowski herbu Samson (ur. 22 czerwca 1900 w Libawie w Kurlandii, zm. 31 maja 1969 w Poznaniu) – polski prawnik, adwokat, obrońca w procesach poznańskiego Czerwca 1956. Był ojcem Adama Heymowskiego.
10 Sudecka Dywizja Pancerna im. Bohaterów Armii Radzieckiej (10 DPanc) – związek taktyczny Wojsk Pancernych Sił Zbrojnych PRL.
Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego (KBW) – specjalna formacja wojskowa podporządkowana ministrowi bezpieczeństwa publicznego (1945–1954) a następnie ministrowi spraw wewnętrznych, powołana uchwałą Krajowej Rady Narodowej z dnia 25 maja 1945 roku.
Roman Strzałkowski (ur. 20 marca 1943, zm. 28 czerwca 1956 w Poznaniu) – absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Karola Kurpińskiego w Poznaniu, uczeń VII klasy Szkoły Podstawowej nr 40 w Poznaniu, który zginął w wieku 13 lat od kuli w czasie szturmu robotników na gmach Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego podczas Poznańskiego Czerwca.
XX Zjazd Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego – pierwszy zjazd partii po śmierci Stalina, który odbył się w dniach 14–25 lutego 1956. Poprzedni, XIX zjazd miał miejsce w 1952, podczas którego nastąpiła zmiana nazwy partii.
Kraków (łac. Cracovia, niem. Krakau) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, siedziba władz województwa małopolskiego, drugie w kraju pod względem liczby mieszkańców i pod względem powierzchni.
