(Aktualizacja i nowe dane na 1 sierpnia 2012 r.)
Wystąpienia Związku Powstańców Warszawskich (Z.P.W.)
w sprawie ochrony znaku Polski Walczącej
SEE
- W czasach okupacji znak KOTWICY zastępował i symbolizował godło
Polski tj. Orła Białego. Dowódca Armii Krajowej, gen. Stefan
Grot-Rowecki, z chwilą upowszechnienia znaku w marcu 1942 r. zalecił,
tam gdzie będzie to możliwe, sygnowanie czynów psychologicznych i
zbrojnych wobec okupantów znakiem „Polski Walczącej”.
- Kontynuowanie tradycji warszawskiej konspiracji z lat II wojny
światowej upoważnia Z.P.W. do zachowywania tradycji i wprowadzenia
ochrony znaku „KOTWICY”.
- Na podstawie znaku znormalizowanego, jakim jest rysunek
techniczny oraz jego wariant ilustracji „Kotwicy” na tle ceglanego
muru, istnieje obecnie wiele wariantów wykonania tego Znaku. Wszystkie
znaki nawiązujące do znaczenia znaku „Polski Walczącej” winny zostać
objęte oficjalną ochroną o charakterze państwowym.
- W 2012 r. Związek Powstańców Warszawskich jako pierwsza
organizacja kombatancka, rozpoczął oficjalne starania w zakresie
ochrony stosowania znaku Polski Walczącej – „KOTWICY”.
- Podstawą do działania w zakresie ochrony Znaku jest fakt, iż ten
znany polskiemu społeczeństwu znak (Polski Walczącej – KOTWICA) stał
się ostatnio również symbolem wykorzystywanym na różne sposoby,
kolidujące z jego zasadniczym patriotycznym znaczeniem.
- Z.P.W. uważa że, wykorzystywanie Znaku dla celów politycznych (w
manifestacjach różnych ugrupowań politycznych), komercyjnych, oraz
reklamowych (znakowania wyrobów handlowych tym Znakiem) a nawet
występowanie takiego Znaku w imprezach sportowych (kibice) - nie może
być stosowane.
- Wystąpieniem z dnia 25 kwietnia 2012 r. do polskiego Urzędu
Patentowego rozpoczęto w tej sprawie postępowanie, dotyczące
wprowadzenia zasad prawnej ochrony znaku.
- Z.P.W. przewiduje również inne sposoby ochrony Znaku, takie
jak: wystąpienia do kancelarii Prezydenta RP o utworzenie kapituły
Znaku Polski Walczącej (KOTWICY) oraz wystąpienie do ministra Kultury i
Dziedzictwa Narodowego o prawa do ochrony Znaku, jako jednej z form
dziedzictwa narodowego.
- W trakcie państwowych i stołecznych uroczystości z okazji 68
rocznicy wybuchu Powstania’44, prezes Związku Powstańców Warszawskich,
gen. bryg. Zbigniew Ścibor-Rylski wspomniał prezydentowi R.P.
Bronisławowi Komorowskiemu o działaniach zmierzających do ochrony
„Kotwicy” - znaku Polski Walczącej - co zostało przyjęte do
akceptującej wiadomości.
- Kanclerz Kapituły Orderu Virtuti Militari (gen. Stefan Bałuk
„Starba” – cichociemny, członek Rady Programowej M.P.W) popiera
wystąpienie Z.P.W. w sprawie zastosowania państwowej ochrony Znaku
„Polski walczącej” („KOTWICY”).
- Członek konspiracyjnego jury (1942 r.) dla wyboru znaku „Polski
walczącej” profesor Maria Straszewska – poparła wystąpienia Z.P.W. w
sprawie ochrony Znaku.
- Już obecnie, do Z.P.W. zwróciły się poważne instytucje, jak np.
Jednostka Wojskowa GROM o akceptację prawa noszenia odznaki przez
żołnierzy tej jednostki na mundurach - symbolu Polski Walczącej.
- Historia i okoliczności powstawania znaku KOTWICY zostały opisane
w 2008 r. w monografii (Andrzeja Gładkowskiego), wydanej przez
Wydawnictwo fundacji „Warszawa walczy 1939 – 1945”. Warszawa, ul.
Kazimierzowska 62/64, tel. (22) 848-09-23). Nowe wydanie będzie
opracowane.
- Sprawa ochrony Znaku jest w toku i będzie kontynuowana. Dane tym zostaną zamieszczane w miarę powstawania nowych informacji.
Z HISTORII ZNAKU – nowe dane
- Znak Polski Walczącej „KOTWICA” – od momentu jego powstania
(styczeń 1942 r.) ma już 70 lat. Powstał w styczniu 1942 r. w
konspiracji warszawskiej w wyniku działalności B.I.P. - Komisji
Propagandy Okręgu Warszawskiego A.K., zwanej w skrócie KOPR).
- W 2012 r., pani prof. Maria Straszewska podała Andrzejowi
Gładkowskiemu, autorowi książki „Kotwica walcząca” skład
konspiracyjnego jury z 1942 r. utworzonego dla wyboru znaku „Polski
walczącej”.
- PRZEWODNICZACY JURY
Czesław Michalski (ps. „Jankowski”)
dziennikarz, współzałożyciel i zastępca komendanta
głównego Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”.
-
CZŁONEK JURY – Aleksander Kamiński
(ps. „Hubert”, „Kaźmierczak” i in.) (1903 - 1978 r.)
szef „BIURA INFORMACJI I PROPAGANDY”
Komendy Okręgu Warszawskiego A.K. ,
KOMENDANT GŁÓWNY Organizacji „WAWER”,
REDAKTOR NACZELNY „BIULETYNU INFORMACYJNEGO”
- CZŁONEK JURY – Maria Straszewska
(ps. „Emma”) (aktualnie: prof.)
członek jury i redakcji „B.I”,
bliski współpracownik A. Kamińskiego.
- SEKRETARZ JURY - Anna Smoleńska
(ps. „Hania”) (1920 – 1943 r.)
(również p.o. sekretarki)
KONKURS
- Organizatorzy konspiracyjnego konkursu, którego celem było
wyłonienie takiego znaku, informowali grono przyjaciół i osób
wtajemniczonych (zaprzysiężonych) o przedmiocie konkursu, którym było
stworzenie konspiracyjnego znaku Polski Walczącej. Autorzy projektów
znaku występowali pod pseudonimami. Wpłynęło około 30 projektów (27), w
większości stanowiących kombinacje (monogramy) liter „P” i „W”. Jednym
z warunków konkursu było zastrzeżenie, że chodzi o utworzenie znaku
tak prostego do narysowania, aby mógł być on wykonywany przez
wykonawców, także pozbawionych talentów rysunkowych.
- W gronie jury wzięto też pod uwagę, że różne odmiany łączenia
liter „P” i „W” w jeden znak występowało już wcześniej, jako symbole
(współcześnie: „logo”) przedwojennych firm wydawniczych ( np.
„Wydawnictwo Przeworskiego” wydawcy Przeworskiego lub poznańskie
”Wydawnictwo Polskie” wydawcy Rudolfa Wegnera). Jednakże połączenie
litery „P” nie z literą „W”. lecz z rysunkiem kotwicy – jury uznało
jako rozwiązanie oryginalne i odpowiadające wymogom chwili.
- Anna Smoleńska – harcerka podziemnej konspiracji, jako osoba
uzdolniona plastycznie i graficznie, zaproponowała ostatecznie
stworzenie zupełnie nowego układu rysunkowego. Połączenie litery „P” ze
znakiem kotwicy – jako nadziei – było jej pomysłem. Dokonała tego,
przez utworzenie znaku, który łączył w jedną całość literę z rysunkiem.
Dzięki temu znak, zawierający jednoznacznie literę „P”, kojarzył się
jednocześnie, poprzez rysunek kotwicy, również z literą „W”. Symbolika
liter „P” i „W” została zachowana.
- Stosowanie i konspiracyjne upowszechnianie znaku nastąpiło w
okresie luty – marzec 1942 r. przez działania warszawskiej
Organizacji Małego Sabotażu „WAWER”, utworzonej z kręgów konspiracyjnego
harcerstwa „Szare Szeregi”.
- Znaczenie znaku jest bezsporne. Pozostał i jest znany jako symbol polskiej niepodległości.
PRZYKŁADY UZYCIA ZNAKU
Znak PW na murze więzienia na Rakowieckiej
Znak Kotwicy Walczącej - Wzór Legii Warszawa
Różne kształty
Normalizacja znaku - tzw. "Standart Londyński"
Normalizacja znaku - tzw. "Standart na Murze"
Opaska Biało-Czerwona ze znakiem PW
Zawieszka 68 rocznicy Powstania Warszawskiego
Zestawienia danych opracował 1 sierpnia 2012 r. – Andrzej Gładkowski
por. w st. spocz.
kombatant Powstania Warszawskiego 1944 r.
Kontakt tel. (22) 839-40-62.